Webshops van oplichters herkennen: zo doe je dat

Een VPN kan een belangrijk instrument zijn om je online veiligheid te vergroten. Er loeren echter nog veel meer gevaren op internet, waarvoor je niet ineens onkwetsbaar wordt wanneer je van de diensten van een VPN aanbieder gebruik maakt. Een groot probleem zijn bijvoorbeeld malafide webshops die je verleiden een aankoop te doen, maar waarbij je na het betalen van het product nooit iets krijgt opgestuurd. Het is daarom voor iedereen die graag online inkopen doet belangrijk om deze (vaak nagemaakte) webwinkels te kunnen herkennen. In dit artikel leggen we uit waar je op kunt letten.

Waar moet je slechts in beperkte mate op letten?

Voor we uitleggen waar je allemaal op kunt letten bij het herkennen van een slechte webshop noemen we eerst enkele zaken die van belang kunnen zijn, maar zeker geen garantie bieden. Er bestaan namelijk nog wat misverstanden over online veiligheid die niet langer actueel zijn en waar je dus niet je oordeel op moet baseren.

Het groene slotje

Mede dankzij slecht doordachte campagnes over online veiligheid denken nog altijd veel mensen dat een website veilig is als hij een (groen) slotje laat zien in de adresbalk van de browser. Dat toont echter alleen aan de je verbinding met de betreffende website is beveiligd, niet dat de site of webshop zelf te vertrouwen is. Het slotje is alleen maar het teken dat de site een SSL-certificaat heeft geïnstalleerd. Maar dat is iets dat elke webmaster - dus ook een oplichter - tegenwoordig binnen 1 minuut helemaal gratis kan doen.

Heeft een webshop geen SSL-verbinding (dus geen slotje) of krijg je een foutmelding over de verbinding? Dan moet je daar sowieso (tijdelijk) geen aankoop doen. Ook niet als je zeker weet dat de webshop betrouwbaar is, want hij kan net zo goed zojuist zijn gehackt. En alhoewel je verbinding met een VPN dan alsnog beveiligd is betekent dat niets, want je kunt alsnog worden opgelicht.

De deal is te goed om waar te kunnen zijn

Wanneer iets dat elders minimaal 400 euro is in een bepaalde webshop ineens nog maar 150 euro kost, kun je op je klompen aanvoelen dat er iets niet in de haak is. Steeds vaker gebeurt het echter dat de aangeboden artikelen een meer realistische prijs hebben, in dit geval bijvoorbeeld 300 of 350 euro. Dat komt doordat het webwinkelend publiek inmiddels beter snapt dat een te lage prijs niet betrouwbaar kan zijn. Dat heeft als bijkomend voordeel voor de oplichter dat hij meer verdient aan elke persoon die alsnog in zijn val trapt.

Slecht taalgebruik op de site

Vroeger waren malafide websites al snel als dusdanig herkenbaar vanwege het soms lachwekkend slechte taalgebruik. Niet zelden werden teksten rechtstreeks vertaald met Google Translate en dat levert vrijwel altijd kromme zinnen op. Zo langzamerhand is - mede dankzij het ontstaan van het dark web - oplichterij op internet een ware industrie geworden, waarbinnen allerlei specialisten hun diensten aanbieden. Daardoor worden de webshops zelf steeds professioneler en is ook het taalgebruik steeds beter. Denk dus niet dat een webshop betrouwbaar is omdat hij er goed uit ziet en er zinnige teksten op staan. Een slecht gekopieerde shop kun je nog altijd herkennen, maar de beter nagemaakte webwinkels zijn amper nog van de echte versie te onderscheiden.

Waar kun wel altijd goed op letten?

Nu je weet waar je jezelf niet door af moet laten leiden wanneer je wilt checken of een webshop betrouwbaar is, leggen we je natuurlijk ook uitgebreid uit wat je wel kunt doen.

1: Het gaat altijd om gewilde producten

De malafide webshop uitbater loopt steeds meer risico, omdat opsporingsinstanties steeds beter in staat zijn niet alleen de webwinkels offline te halen maar ook de mensen die erachter zitten op te pakken. (Al laat dat nog altijd te wensen over wanneer die personen zich in het buitenland bevinden.) Dus is het zaak voor de oplichter om in korte tijd toe te slaan en dan zoveel mogelijk geld buit te maken. Dat doe je niet door jezelf te richten op artikelen van tien jaar oud en daarom gaat het vaak om producten die op dit moment nieuw, schaars of gewoon heel populair zijn. Denk aan dure merkkleding, schoenen, geurtjes, spelcomputers en andere elektronica. Hoe populairder een product online is, hoe groter de kans dat je malafide webwinkels tegenkomt in je zoektocht naar de perfecte deal.

2: De webshop bestaat nog maar heel kort

Vooral in Nederland is het belangrijk voor een oplichter om in zo kort mogelijke tijd toe te slaan. Hier staat een malafide webshop gemiddeld slechts 1 dag online voor hij ontoegankelijk wordt gemaakt. Dat doet SIDN, de organisatie die over de Nederlandse .NL extensie gaat. Wanneer je via een webhost een domein aanschaft wordt de daadwerkelijke registratie en het beheer door SIDN verzorgd. Zij kunnen dus ook een domeinnaam en de daaraan gekoppelde website ontoegankelijk maken. Dat gebeurt tegenwoordig steeds sneller (gemiddeld binnen 22 uur) en dus moet een oplichter heel snel zijn slag slaan.

Hoe kun je checken hoe lang een webshop al bestaat?

• SIDN heeft een module op zijn website staan waarmee je kunt zien hoe lang een domeinnaam al actief is. Typ (of beter: kopieer en plak om spelfouten te voorkomen) de domeinnaam en klik op Check. Je kunt dan door een vinkje te zetten de details van de domeinnaam bekijken, waaronder de registratiedatum.
• Steeds vaker echter registreren oplichters de domeinnamen langer voordat ze hem gaan gebruiken, precies om bovenstaande check te dwarsbomen. Je kunt dan ook in de Wayback Machine (een historisch archief van het internet) kijken hoe de site er eerder uit zag. Stond enige weken, maanden of jaren geleden ook deze webshop al op het domein?
• Bovenstaande methode kun je ook gebruiken wanneer de domeinnaam al langer bestaat, maar de naam ogenschijnlijk niet bij het doel van de site past. Bijvoorbeeld de naam van een groentewinkel waar je nu ineens dure schoenen kunt kopen. Zo'n domeinnaam kan vervallen (bijvoorbeeld omdat de winkel failliet is gegaan) en na 1 maand door een nieuw persoon worden geregistreerd. Die kan dan nog even meeliften op de goede reputatie van de vorige website.

3: Alleen reclame in Google of op Facebook

Omdat een webshop van oplichters zo kort online staat is het geen doen om te proberen organisch te stijgen in zoekmachines zoals Google of Bing. Daar gaat namelijk altijd minimaal enkele dagen, maar vaker weken of maanden overheen. Die tijd is er niet voor de malafide shopeigenaar. De enige manier om bezoekers naar hun webshop te krijgen is dus om reclame te maken. Dat gebeurt bijvoorbeeld door advertenties te plaatsen in Google, zodat je de webshop als eerste vindt als je een bepaald product zoekt. Maar ook andere druk bezochte websites met een eigen advertentieprogramma zoals Facebook zijn populair. Het is daarom goed om te checken of de site eigenlijk wel op de gebruikelijke manier in Google te vinden is. Dat kun je doen door simpelweg in de Google zoekbalk te typen: "site:domeinnaam.nl". Maakt de site veel reclame maar is die amper tot niet in Google te vinden, dan is er een grote kans da er iets niet pluis is.

4: Thuiswinkel Waarborg (of ander keurmerk) voor webwinkels

Wanneer je op een webshop het Thuiswinkel Waarborg ziet staan kan dat betekenen dat je met een betrouwbare webshop te maken hebt. Onthoud daarbij echter wel dat eenieder eenvoudig dat plaatje op zijn website kan zetten, zonder daadwerkelijk bij het platform te zijn aangesloten. Als je zekerheid wilt hebben moet je dus in het register van de vereniging Thuiswinkel Waarborg checken. Dat zelfs relatief betrouwbare webshops, die al langere tijd bestaan, soms onterecht het logo tonen op hun site laat al zien dat het niet 100% betrouwbaar is. Dat geldt al helemaal voor andere keurmerken waarvan de oorsprong of betekenis niet duidelijk is, maar waarbij het vooral om een betrouwbaar ogend logo draait. Onthoud dus goed dat het logo zien staan pas echt wat betekent als je het zelf hebt geverifieerd.

5: Amper reviews te vinden

Een serieuze webshop heeft klanten en die klanten laten ook op grote schaal reviews achter. Niet alleen wanneer ze een nare ervaring met een webwinkel hebben gehad, ook wanneer ze er een fijne aankoop hebben gedaan willen de meeste mensen dat graag delen met anderen. Vind je van een bepaalde webwinkel, die er betrouwbaar uit ziet, amper of geen reviews online? Dan is het goed om nader onderzoek in te stellen of de webshop wel echt bestaat. En wat ook kan: de reviews die je wel vindt zijn alleen in de afgelopen online verschenen. Dan is er een grote kans dat ze nep zijn. Ook in het plaatsen van nepreviews is inmiddels namelijk een levendige handel ontstaan.

Wil je weten hoe jezelf nog beter op internet kunt beschermen? Bekijk dan ook eens onze andere artikelen met VPN informatie en tips over je online veiligheid.